Από το Σικάγο στο σήμερα…και πάλι πίσω
139 χρόνια μετά την εξέγερση και την μεγάλη απεργία των εργατών στο Σικάγο, η ταξική εκμετάλλευση μπορεί να αλλάζει διαρκώς προσωπεία, μορφές και τρόπους καθιέρωσης, παραμένει όμως το βασικό συστατικό της κοινωνικής συγκρότησης.
Τον Μάη του 1886 δεκάδες χιλιάδες απεργοί στις ΗΠΑ εξεγείρονται διεκδικώντας ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, με αιχμή την καθιέρωση του 8ώρου. Οι δολοφονικές κατασταλτικές ενέργειες που ακολουθούν, με πυροβολισμούς στο ψαχνό στο συγκεντρωμένο πλήθος, αλλά και η καταδίκη σε θάνατο 8 αναρχοσυνδικαλιστών ακολουθούνται από συνέχιση και εξάπλωση του εργατικού κινήματος που οδηγεί σε επί μέρους νίκες και προσωρινά καλύτερες συνθήκες εργασίας. Τις επόμενες δεκαετίες η πρωτομαγιά καθιερώθηκε ως μέρα εργατικών αγώνων, η επανανοηματοδότησή της πολλές φορές οδήγησε σε εξεγερτικές συνθήκες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη και την μεγαλειώδη πορεία των καπνεργατών που συνοδεύτηκε από σκληρή καταστολή και τελικά 12 δολοφονίες απεργών.
Σχεδόν ενάμιση αιώνα μετά, η κυριαρχία κράτους και κεφαλαίου μοιάζει αδιαμφισβήτητη. H ίδια η έννοια της εργατικής τάξης, και άρα του εν δυνάμει επαναστατικού υποκειμένου, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι μεταβάλλεται στο πέρασμα των δεκαετιών. Το προλεταριάτο του 2025 δεν είναι το ομογεννοποιημένο σύνολο του προηγούμενου αιώνα, με πολύ παρόμοιες συνθήκες εργασίας μεταξύ των εργαζομένων. Το επισφαλές εργασιακό περιβάλλον, τα ευέλικτα ωράρια, η εργασία ως freelancer σε διάφορες πολυεθνικές, οι «προνομιούχοι» εργάτες σε αντιδιαστολή με τους εργάτες στον πρωτογενή τομέα, που είναι κατά πλειοψηφία μετανάστες χωρίς εργασιακά δικαιώματα, συνθέτουν μία κατάσταση που διασπά το προλεταριάτο και καθιστά την οργάνωση και την αντεπίθεσή του δυσμενέστερη. Στη διελκυστίνδα μεταξύ αφεντικών και εργαζομένων άλλωστε το μόνο που μπορεί να ανατρέψει τους εις βάρος μας συσχετισμούς είναι οι αδιάλλακτοι μαχητικοί αγώνες. Ελλείψει αυτών, πλην εξαιρέσεων, βρισκόμαστε σε μια περίοδο συνεχιζόμενης απώλειας εργασιακών δικαιωμάτων, με σκληρή καταστολή οποιουδήποτε τολμήσει να αντισταθεί.
Τα μνημόνια ως δήθεν έξωθεν επιβαλλόμενη πολιτική (άρα απαλλαγή από την ευθύνη του κράτους, των διαχειριστών του και της εγχώριας αστικής τάξης) καθιέρωσαν εργασιακό μεσαίωνα, υπό το πρίσμα του εξορθολογισμού της ελληνικής οικονομίας. Η νομιμοποίηση τερατουργημάτων όπως ο υποκατώτατος μισθός, πάντα συνοδευόταν από παρανομοποίηση των κινητοποιήσεων και της συνδικαλιστικής δράσης. Η επόμενη μέρα φυσικά δεν βρήκε σε καλύτερη θέση τους καταπιεσμένους αφού, με διαχειριστή αυτή τη φορά την ΝΔ, οι χρόνιες επιδιώξεις της αστικής τάξης για περισσότερη ελαστικοποίηση, φαίνεται να έχουν βρει πρόσφορο έδαφος. Απελευθέρωση των απολύσεων, τέλος του πενθήμερου 8ώρου συνοδευόμενο από αστεία επιχειρήματα περί συναίνεσης των εργαζομένων, ειδικό καθεστώς εργασίας για μετανάστες εργάτες γης υπό την απειλή απέλασης, απαγόρευση των απεργιών και ψηφιακή κάρτα εργασίας είναι μόνο μερικές από τις μεταρρυθμίσεις του τελευταίου διαστήματος που έρχονται να προστεθούν σε μια μακρά λίστα καταγεγραμμένων (και μη) εργατικών δολοφονιών.
Μια ματιά στις ειδήσεις των τελευταίων ημερών, όπου κάθε μέρα γνωστοποιείται και νέο «εργατικό ατύχημα», αρκεί για να διαπιστώσουν κι οι πιο αισιόδοξοι ότι από τύχη ζούμε. Εργασιακά κάτεργα, που στο βωμό του μέγιστου κέρδους, δεν πληρούν ούτε κατ΄ελάχιστον τις προδιαγραφές ασφαλείας των εργαζομένων, αποτελούν καθημερινότητα για χιλιάδες από μας. Οι αριθμοί των εν λόγω δολοφονιών αδιανόητοι, χωρίς σε αυτούς να συμπεριλαμβάνονται θάνατοι/ τραυματισμοί / βασανισμοί μεταναστών και Ρομά εργατ(ρι)ών (χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη δημοσιοποίηση συνθηκών σύγχρονης σκλαβιάς στη Μανωλάδα) αλλά και θάνατοι εν ώρα εργασίας που προσδίδονται σε παθολογικά αίτια ενώ συχνά πρόκειται για ασθένειες που οφείλονται σε δυσμενείς και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας.
…τον πόλεμο τον ζούμε κάθε μέρα εδώ
Και όλα αυτά, αφενός στο βωμό της ανάπτυξης, δηλαδή της ανάγκης για περισσότερα κέρδη, αφετέρου των κρίσεων που δημιουργεί το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, και μετά έρχεται να αντιμετωπίσει με την συμπίεση του σύγχρονου προλεταριάτου (τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τις μετανάστριες και κάθε λογής αποκλεισμένων, καταπιεσμένων) όλο και χαμηλότερα. ΜΜΕ, κυβερνήσεις, κράτη και αφεντικά παρουσιάζουν τις εν λόγω κρίσεις σαν κάποιου είδους φυσικές καταστροφές που όλους μας πλήττουν και “όλοι μαζί” θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε “ενωμένοι”. Είτε μιλάμε για την οικονομική κρίση του ’08, είτε για την υγειονομική του covid-19, είτε για τις ενεργειακές, γεωπολιτικές κρίσεις που βιώνουμε στο σήμερα. Οι κρίσεις αυτές όχι μόνο δεν είναι τυχαίες κακοτοπιές αλλά αποτελούν απόρροια των ίδιων δομικών αντιφάσεων του συστήματος στο οποίο ζούμε, του καπιταλισμού.
Όσον αφορά την ακρίβεια, το κυριότερο αφήγημα από την πλευρά του κράτους είναι ότι είναι εισαγόμενη, αποτέλεσμα εξωγενών παραγόντων και κυρίως πολεμικών συγκρούσεων μακριά και χωρίς καμία συμμετοχή του ελληνικού κράτους και της εγχώριας αστικής τάξης. Ο πόλεμος και η διαρκής απειλή κάποιας σύρραξης ή επιστράτευσης αποτελούσε ανέκαθεν άλλωστε, εκτός από επικερδέστατη συνθήκη, στην προσπάθεια δημιουργίας νέων πεδίων κερδοφορίας και ανακατανομής της ισχύος, αιτία κατευνασμού του εσωτερικού των κρατών.
Το ελληνικό κράτος, από την ίδρυσή του δεν σταμάτησε ποτέ να πολεμά.Εδώ αναφερόμαστε τόσο στον εσωτερικό ταξικό πόλεμο που θα αναπτυχθεί παρακάτω όσο και στις ενεργές συμμετοχές σε διάφορες σφαγές ανα τον πλανήτη. Ειδικά συμμετέχει ενεργά με πολεμικό υλικό, εκπαίδευση, συνοδευτικά πλοία και εφοδιασμό στον γενοκτονικό πόλεμο ενάντια στους Παλαιστίνιους όπως αυτός εντάθηκε μετά τον Οκτώβρη του 2023. Η ελληνοισραηλινή συμμαχία που εκτείνεται από την ιδεολογική υπεράσπιση της Ισραηλινής γενοκτονικής επιχείρησης στη Γάζα μέχρι την συμμετοχή ελληνικών πολεμικών πλοίων στον πόλεμο ενάντια της Υεμένης, είναι στρατηγική επιλογή του ελληνικού κράτους και κεφαλαίου, και δείχνει τις προθέσεις τους και για το μέλλον. Από τις εθνοκαθάρσεις πληθυσμών, ως τον διαχρονικό και με πολλές μορφές πόλεμο κατά των μεταναστριών. Οι μετανάστριες, ως το πιο εξαθλιωμένο κομμάτι της εργατικής τάξης, έχουν μια θέση δομικά καθορισμένη, από τη συνάρθρωση ταξικής εκμετάλλευσης, ρατσιστικής υποτίμησης και πατριαρχικής καταπίεσης, που τους καθιστά το πιο εύκολα εκμεταλλεύσιμο εργατικό δυναμικό. Όσοι μετανάστες καταφέρνουν να ξεφύγουν από τη δολοφονική πολιτική των κλειστών συνόρων του ελληνικού κράτους που τους σκοτώνει εν ψυχρώ στα σύνορα, τους πνίγει στο Αιγαίο, τους στοιβάζει στα κέντρα κράτησης- φυλακές, έρχονται αντιμέτωποι με την στυγνή εργασιακή εκμετάλλευσή τους σε αποθήκες, χωράφια, βιομηχανίες τροφίμων και άλλα εργασιακά κάτεργα. Οι χώροι εργασίας, ως πεδία ελέγχου, καταστολής, τρομοκρατίας και πειθάρχησης τους, τους αναγκάζουν να δουλεύουν αμέτρητες ώρες με ελάχιστα χρήματα, σε καθεστώς παράνομης ή ημι-παράνομης εργασίας, με βασανισμούς, έως και εργατικές δολοφονίες που δεν μαθαίνονται ποτέ, αλλά αποκρύπτονται ως μια απλή απώλεια δυναμικού που έρχεται να αναπληρώσει η επόμενη μετανάστρια εργάτρια μέχρι την ψυχική και σωματική εξόντωσή της.
Είναι δεδομένο πως η ελληνική οικονομία βασίζεται στην αορατοποίησή τους, με τον ρατσισμό, συστημικό και πολεμικού χαρακτήρα, να λειτουργεί ως βασικό εργαλείο διαχείρισης και πειθάρχησης. Έτσι δημιουργούνται πλεονάζοντες πληθυσμοί, που υπάρχουν μόνο για να καλύπτουν τις καπιταλιστικές ανάγκες, με το καθεστώς φόβου που αναπαράγεται (ο φόβος απέλασης, η απόλυτη επισφάλεια, οι φασιστικές επιθέσεις), να εργαλειοποιείται στα χέρια των αφεντικών για την όλο και μεγαλύτερη εκμετάλλευση της πολυεθνικής εργατικής τάξης.
Αυτό που δεν μπορεί όμως να εμποδίσει η εξουσία είναι οι ταξικοί αγώνες που εκ των πραγμάτων θα ανακύψουν όσο υπάρχει ταξική εκμετάλλευση. Από τις απεργίες μεταναστών στην GIexpress και τις εξεγέρσεις στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, μέχρι τις καθημερινές πράξεις αντίστασης στους χώρους εργασίας, η οργάνωση και η αντεπίθεση του πολυεθνικού προλεταριάτου είναι η απάντηση στην ταξική υποτίμηση των ζωών μας. Οι κοινοί αγώνες ντόπιων και μεταναστριών είναι η μόνη λύση απέναντι στον ασύμμετρο ταξικό πόλεμο που διεξάγεται στα σύνορα και τους χώρους εργασίας, στην υποτιθέμενη εθνική ενότητα που αποκρύπτει τον ταξικό ανταγωνισμό και κατασκευάζει εσωτερικούς εχθρούς. Απέναντι στην κρατική και καπιταλιστική βαρβαρότητα, η ταξική αλληλεγγύη είναι αυτή που αποτελεί την πραγματική απειλή απέναντι στους καταπιεστές μας.
Ούτε δούλα ούτε κυρά
Όταν μιλάμε για καπιταλισμό και εργασία, δεν μπορούμε να παραλείπουμε την αόρατη οικιακή εργασία. Καθημερινή, μη αμειβόμενη, έμφυλα προσδιορισμένη εργασία που διαδραματίζεται στα νοικοκυριά και αφορά την φροντίδα, την συντήρηση και την αναπαραγωγή. Η οικιακή εργασία, θεμελιώδης για την λειτουργία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, έχει καταστεί αόρατη και αυτονόητη, τόσο για την συντήρηση της πυρηνικής οικογένειας, όσο και την εξασφάλιση της ύπαρξης εργατικού δυναμικού για τις καπιταλιστικές ανάγκες. Το πατριαρχικό αφήγημα της αναπαραγωγικής εργασίας ως καθήκον και χρέος των θηλυκοτήτων, έχει φυσικοποιήσει την απλήρωτη εργασία των γυναικών, με σκοπό την αναπαραγωγή της εργατικής τάξης, χωρίς όμως να αναγνωρίζεται ως εργασία από το κεφάλαιο. Ο ιδεολογικά και ιστορικά κατασκευασμένος εμφυλος ρόλος αυτός, υποβάλει τις γυναίκες στην διπλή καταπίεση του πατριαρχικού τους ρόλου και της απλήρωτης και καταναγκαστικής εργασίας που ο καπιταλισμός εκμεταλλεύεται. Με άλλα λόγια, είμαστε αναγκασμένες να εργαζόμαστε αμισθί στα σπίτια μας, 24ωρα συνεχούς παροχής φροντίδας, λόγω του διπλού μας ρόλου γυναίκας- εργάτριας.
Οι φεμινιστικοί αγώνες των τελευταίων δεκαετιών που αμφισβητούσαν την κυριαρχία κράτους και κεφαλαίου στις ζωές και στα σώματα των θηλυκοτήτων, αποτέλεσαν ένα πεδίο που αφομοιώθηκε και εκμεταλλεύτηκε ο καπιταλισμός. Η λογική του κέρδους, με εργαλείο την παραγωγική αξιοποίηση του φύλου, εισήγαγε τις γυναίκες στους χώρους της μισθωτής εργασίας ως νέο, φθηνό και ευέλικτο εργατικό δυναμικό, ως συνέχεια της εκμετάλλευσης της εργασίας τους. Οι τρανσφεμινιστικοί- ταξικοί αγώνες θα είναι η απάντηση στην εκμετάλλευση των σωμάτων, των ζωών μας και της εργασίας μας από το κράτος και τον καπιταλισμό, μέχρι την χειραφέτηση μας.
Φασίστες και αφεντικά στου πηγαδιού τον πάτο
Όσον αφορά τα θρασύδειλα, και σε γελοίο βαθμό, ανιστόρητα καλέσματα μιας γκρούπας φασιστοειδών για μια «ελληνική εργατική πρωτομαγιά» πρόκειται για άλλη μία απόδειξη της αλληλοτροφοδότησης μεταξύ της ταξικής εκμετάλλευσης των αποκλεισμένων και των ρατσιστικών-φασιστικών αφηγημάτων. Ο ρόλος των φασιστών είναι πασιφανής διαχρονικά, πάντα στο πλευρό της αστικής τάξης, πάντα εναντίον του προλεταριάτου, όσο κι αν προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα «αντιθεσμικό» προφίλ. Πλάι πλάι με την πολεμική προετοιμασία άλλωστε το τελευταίο διάστημα, όσο η ταξική εκμετάλλευση εντείνεται, τόσο νεοφασιστικά μορφώματα αναδύονται λειτουργώντας ως εφεδρεία του καπιταλισμού. Τα εργοδοτικά «σωματεία» που δημιουργούν, τα πογκρόμ κατά των μεταναστών που πλέον έχουν γίνει επίσημη κρατική πολιτική, το μίσος που σκορπίζουν σε κάθε διαφορετικό άτομο, αποτελούν όλα όπλα στα χέρια της εξουσίας.
Για να μη ζούμε μια ζωή με σκοπό την επιβίωση…
Για να φτάσουμε να οργανώσουμε κάποτε μια άλλη, δικιά μας, επικίνδυνη, κοινωνική απεργία (Σωματεία βάσης- συνελεύσεις γειτονιάς – μαχητικές πορείες – καταλήψεις ). Να εκτρέψουμε την σχέση του συνδικαλισμού με τον δημοκρατικό διάλογο, να συνδεθούμε με τους ανθρώπους της δικιάς μας τάξης, το σύγχρονο προλεταριάτο, και να επιτεθούμε σε κράτος, αφεντικά και κεφάλαιο, όχι απλά για έναν καλύτερο μισθό, για την ζωή μας την ίδια…
Επειδή δεν θέλουμε να ζούμε για να δουλεύουμε, επειδή η αναγκαστική εργασία που έχει άμεση συνέπεια στον βιοπορισμό σου είναι σκλαβιά, επειδή ο πολιτισμός του χρήματος φέρνει αλλοτρίωση στις ανθρώπινες σχέσεις,
Το μέλλον μας δεν είναι σε μια γραμμή παραγωγής, στα 8ωρα μπροστά στις οθόνες στα γραφεία, στην πώληση προϊόντων που δεν μπορούμε οι ίδιες να αγοράσουμε, στα καμπς, στις φυλακές.
O αγώνας ξεκινά από την διεκδίκηση του πιο μικρού, του πιο καθημερινού, καταλήγει όμως στην καταστροφή αυτής της κοινωνικής δόμησης, σε έναν νέο κόσμο, ο οποίος υπάρχει ίσως μόνο στον συλλογισμό μας, όσο όμως τον φέρνουμε μέσα στους αγώνες μας είναι πραγματικός.
Όλοι/ες/α στην απεργιακή πορεία 1η Μαΐου, Καμάρα 10:30
ΤΟ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΘΕΙ, ΝΑ ΕΠΙΤΕΘΕΙ, ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΙ
ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ/ΙΣ ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΕΝΟΥΣ/ΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
Ανάρες – Ομάδα Δράσης & Αλληλεγγύης
